Wat is het noorderlicht?
Vanuit onze zon worden voortdurend elektrisch geladen deeltjes de ruimte in geslingerd, de zonnewind genaamd. Dit gebeurt met een snelheid van gemiddeld 400km/sec, maar kan variëren tussen 250 en 2.500km/sec. Een klein deel van deze deeltjes zal na een reis van ongeveer 150 miljoen kilometer onze aarde bereiken.
Wanneer deze geladen deeltjes vervolgens in onze atmosfeer botsen met zuurstofatomen en stikstofmoleculen, worden er lichtdeeltjes gegenereerd. Bij voldoende botsingen aan de nachtzijde van de aarde kunnen we dit uitgezonden licht met het blote oog waarnemen. Dit gebeurt voornamelijk in de buurt van de poolstreken en daarom noemen we dit lichtverschijnsel poollicht. De geladen deeltjes worden immers door de magnetische veldlijnen rond de aarde opgevangen en naar de poolstreken geleid. In de buurt van de Zuidpool spreken we van zuiderlicht of aurora australis, in de buurt van de Noordpool spreken we over noorderlicht of aurora borealis.
Een beetje wetenschap...
- Diep in de kern van de zon vindt er een kernfusie plaats. Telkens worden 4 waterstofatomen omgezet in 1 heliumatoom, waarbij energie vrijkomt.
- Vanwege de enorme hitte worden er elektronen uit die atomen geslagen. Het atoom wordt hierdoor een positief geladen ion. Deze verzameling van positief geladen deeltjes (ionen) en negatief geladen deeltjes (elektronen) noemen we plasma. Plasma is naast vaste fase, vloeibare fase en gasfase de vierde aggregatietoestand van een stof.
- Deze geladen deeltjes worden door de zon voortdurend de ruimte in geslingerd.
- Wanneer die deeltjes worden toegelaten in de magnetosfeer van de aarde worden ze opgevangen door de magnetische veldlijnen rond de aarde. Deze veldlijnen geleiden de deeltjes in de meeste gevallen naar de polen, waar deze veldlijnen hun oorsprong vinden.
- Daar treden deze geladen deeltjes vervolgens de atmosfeer binnen. Die atmosfeer bestaat voornamelijk uit zuurstofmoleculen en -atomen en stikstofmoleculen. Dat zijn dus ook de atomen en moleculen waarmee de geladen deeltjes het vaakst zullen botsen. Dit gebeurt op een hoogte van 300 tot 70 kilometer boven het aardoppervlak.
- Bij die botsingen zullen de positief geladen ionen elektronen weg roven bij de zuurstof- en stikstofatomen. Die atomen bevinden zich vervolgens in een aangeslagen toestand, wat een hogere energie-inhoud betekent dan wanneer de atomen in rust zijn.
- Daardoor voelen deze atomen zich als het ware ongelukkig en willen ze zo snel mogelijk terugkeren naar de rusttoestand waarbij ze zich zo lekker voelden. Dat lukt hen door het teveel aan energie uit te zenden onder de vorm van fotonen of lichtdeeltjes, het noorderlicht.
Wanneer kan je het noorderlicht het best waarnemen?
Wat weinig mensen weten is dat er niet alleen noorderlicht is in de winter, maar gedurende het hele jaar. Ook in de zomer en overdag. De belangrijkste voorwaarde om het noorderlicht in Lapland te spotten is dat het donker moet zijn. In die zin zijn de wintermaanden, wanneer de dagen kort zijn, automatisch de beste maanden om het noorderlicht te zien.
Ook is er zonneactiviteit nodig. Het noorderlicht ontstaat immers doordat er elektrisch geladen deeltjes van de zon de ruimte in worden geslingerd. Zodra dit in aanraking komt met onze atmosfeer, worden er lichtdeeltjes gecreëerd. Hoe meer zonneactiviteit, hoe intenser het noorderlicht.
De maanden september en maart zijn statistisch gezien een goede maand. In deze periode zijn er relatief veel uitbarstingen van de zon en is de kans dus groot om het noorderlicht te aanschouwen.
En wanneer deze voorwaarden voldaan zijn, heb je nog wat geluk nodig met het weer. Wolken aan de hemel maken het moeilijker om het noorderlicht te zien. Er zijn echter plaatsen in Lapland waar een speciaal micro-klimaat heerst. In het noorden van Zweden in Abisko bevindt zich het Aurora Sky Station, een wetenschappelijk observatiestation voor het Noorderlicht. Reliëf en ligging zorgen voor meer wolkenloze hemels dan elders in Lapland. Cocon Reizen logeert hier twee nachten met een unieke belevenis van een exclusief diner in het waarnemingsstation.
Er kan niet echter geen eenduidig antwoord worden gegeven op de vraag wat de beste periode is om het noorderlicht te zien in Lapland. Het is een natuurverschijnsel en het blijft afhankelijk van verschillende factoren.
Het noorderlicht fotograferen
Als je het noorderlicht wil fotograferen ben je best goed vertrouwd met de instellingen van je camera. Alleen automatische instellingen komt u er niet. Bovendien zijn de optimale instellingen sterk afhankelijk van het type camera dat je hebt. Door de snelle technologische vooruitgang is het onmogelijk om een ideale combinatie van instellingen voor de perfecte noorderlichtfoto aan te bevelen. Waar de ene camera een statief met sluitertijd van 20 seconden nodig heeft, kan met een andere camera hetzelfde type foto zo uit de hand gemaakt worden op bijvoorbeeld 1/15 seconde.
Test je camera eens extra voor je op noorderlichtjacht gaat. Maak bijvoorbeeld eens foto's van wolkenvelden en opklaringen onder donkere omstandigheden want als u nog moet uitzoeken wat de verschillende instellingen van de camera terwijl het noorderlicht al aan de hemel verschijnt, dan is het stressen geblazen en zullen veel mooie opnames verloren gaan.
De belangrijkste parameters van uw digitale camera voor het maken van noorderlichtfoto's zijn in willekeurige volgorde: - Focus-waarde - Diafragma-waarde - Sluitertijd - ISO-waarde - Witbalans - Lens
Tijdens de Cocon-reis naar Zweeds Lapland in maart, bieden wij optioneel een workshop fotografie aan tijdens een avondwandeling.
Je kan Zweeds Lapland beleven op zoek naar het Noorderlicht van 7 tot 13 maart.
Een unieke groepsreis die je brengt van de Botnische Golf door de boreale wouden naar Lapland in het noorden van Zweden. Naast de zoektocht naar het Noorderlicht, zit deze reis boordevol leuke activiteiten en excursies.
Bekijk deze exclusieve groepsreis van 7 tot 13 maart met schitterende logies, exquise gastronomie, volledig privaat transport, en tal van inbegrepen excursies. Het neusje van de zalm.
